Tin tức
Ngành hàng không thế giới và Việt Nam chỉ có lãi khoảng 1 USD/khách
Nguyên nhân tăng giá vé và lợi nhuận thấp
Tại hội thảo "Hạ nhiệt giá vé máy bay được không?" do báo Thanh Niên tổ chức ngày 17-5 tại TP.HCM, ông Đặng Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, cho biết giá vé máy bay của các hãng hàng không Việt Nam đã tăng khoảng 15-20%. Tuy nhiên, mức tăng này vẫn chưa vượt khung quy định của Nhà nước. Giá vé phổ biến hiện tại chỉ đạt khoảng 76% so với giá vé trần quy định, có chặng chỉ 43% so với quy định.
Ông Tuấn lý giải rằng nguyên nhân chính dẫn đến việc tăng giá vé là do chi phí nhiên liệu và thiết bị bay tăng 76 - 77%, tổng mức tăng do chi phí nhiên liệu và tỷ giá đã lên tới khoảng 11.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, thời gian bảo trì kéo dài do đứt gãy chuỗi cung ứng, thiếu máy bay, và chi phí thuê máy bay tăng gấp đôi cũng góp phần làm giá vé tăng cao. Mặc dù vậy, ngành hàng không thế giới và Việt Nam chỉ lãi khoảng 1 USD/khách, và nếu gặp các yếu tố thời tiết bất lợi như mưa giông, phải bay vòng, thì lợi nhuận này cũng mất đi.
Khó khăn trong việc giảm giá vé
Ông Trương Việt Cường, Phó tổng giám đốc Bamboo Airways, cũng đồng ý rằng chi phí thuê máy bay hiện nay tăng cao, khó thuê, với chi phí thuê máy bay (thuê ướt) hiện nay khoảng 4.000 - 5.000 USD/giờ. Ông cho biết các hãng bay không thể tác động nhiều đến các nhóm chi phí lớn như chi phí thuê tàu bay, sửa chữa động cơ, chi phí ngoại tệ, thuế và phí theo quy định. Để giảm giá vé, ông Cường đề nghị cần có mức giá trần linh hoạt theo chi phí xăng dầu và các chi phí đầu vào, cùng với việc giảm thuế nhập khẩu xăng dầu để hỗ trợ các hãng.
Phân tích về các chi phí ảnh hưởng đến giá vé máy bay, ông Cường cho biết có 3 nhóm chi phí lớn.
Nhóm chi phí thứ nhất, chiếm tới 55 - 60% tổng chi phí đầu vào, là các chi phí thuê tàu bay, sửa chữa động cơ, chi phí ngoại tệ…
Nhóm chi phí thứ 2 là các loại thuế, phí theo quy định. Các hãng nộp đúng theo đơn giá của nhà nước và cũng không có khả năng tác động.
Nhóm chi phí thứ 3 là chi phí vận hành khai thác như chi phí lao động, chi phí phục vụ máy bay… Các hãng đều nỗ lực tối ưu các chi phí này song không tác động nhiều đến giá vé.
"Do đó, không phải cứ giá trần tăng là hãng bay tăng giá vé", phó tổng giám đốc Bamboo Airways khẳng định.
Ông Nguyễn Quốc Kỳ, chủ tịch HĐQT Vietravel Corp, dẫn ví dụ vé máy bay từ Việt Nam đi Mỹ chưa bao giờ đắt như hiện nay. Vé hạng thương gia 3.000 - 4.000 USD lên 9.000 - 11.000 USD. Hạng vé phổ thông cũng tăng từ 750 - 900 USD lên 1.700 - 2.100 USD tùy từng thời điểm.
Giá vé máy bay cả thế giới đều tăng chứ không chỉ Việt Nam. Vì thế, nếu nói bay quốc tế rẻ hơn bay nội địa là chưa thật sự theo sát ngành. Hiện nay chỉ có duy nhất đường bay từ Việt Nam đi Thái Lan giá mềm, nhưng đó là nhờ họ tổ chức du lịch theo từng gói, sản phẩm 3 trong 1; 4 trong 1.
"Trên thế giới không có quốc gia nào mà tất cả các hãng hàng không đều lỗ đến "ná thở" như Việt Nam hiện nay. Nói vậy để thấy, không phải các hãng hàng không đang cố bán vé cao để lấy lời cao", ông Kỳ nhấn mạnh.
Tác động đến ngành du lịch
Giá vé máy bay tăng cao cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành du lịch. Ông Trần Văn Linh, Trưởng phòng Quản lý du lịch, Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang, cho biết giá vé máy bay tăng cao đã làm giảm sự cạnh tranh của Phú Quốc và lượng khách hàng không giảm nhiều.
Theo ông Nguyễn Hữu Y Yên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Công ty Dịch vụ Lữ hành Saigontourist, giá vé máy bay chiếm khoảng 50% tổng giá một tour du lịch, và giá tour du lịch đã tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Giải pháp và kiến nghị
Để khắc phục tình trạng giá vé máy bay cao, các hãng hàng không và đại diện ngành du lịch đề xuất cần có sự hỗ trợ từ phía Chính phủ và các ban ngành liên quan. Ông Lê Tiến Dũng, Phó tổng giám đốc Vietravel Airlines, đề nghị cần có mức giá trần linh hoạt theo chi phí xăng dầu và giảm thuế nhập khẩu xăng dầu. Ngoài ra, cần nâng cao quy trình điều hành khai thác ở cảng để giảm thời gian quay đầu của máy bay, từ đó tăng tần suất và năng lực vận hành khai thác.
Đối với kiến nghị giảm phí xuống 50%, Ông Đỗ Hồng Cẩm, Cục phó Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) ghi nhận và sẽ tiến hành nghiên cứu cụ thể xem khó khăn của các hãng hiện nay như thế nào, có nghiêm trọng như giai đoạn dịch Covid-19 hay không? Thời gian thực hiện việc giảm phí sẽ được thực hiện từ thời điểm nào, ngay trong năm 2024 hay thậm chí lùi về thời điểm năm 2023?
Ông Cẩm cũng cho biết, quy định giá trần vé máy bay là để đảm bảo quyền được di chuyển bằng đường hàng không của đa số người dân và chống độc quyền. Thực tế có rất ít nước có trần giá vé máy bay và việc điều chỉnh như thế nào Cục sẽ tiếp tục nghiên cứu và cân đối để xử lý phù hợp.
Đại diện Cục Hàng không nhận định, vào thời điểm này, khi chúng ta ngồi đây thì giá vé máy bay đã hạ nhiệt. Tuy nhiên, trong những dịp cao điểm nghỉ lễ sắp tới và nghỉ hè giá vé có tăng mạnh trở lại không là vấn đề được xã hội rất quan tâm. Để giải quyết vấn đề này cần có sự chung tay, đồng lòng hợp sức từ phía các hãng cũng như các bộ ngành và cơ quan quản lý nhà nước. "Chúng ta cần phải ngồi lại cùng nhau để giải quyết vấn đề giá vé máy bay tăng cao trên cơ sở thấu hiểu và chia sẻ với người tiêu dùng. Ở góc độ cá nhân, qua hội thảo này bản thân tôi thấy có nhiều giải pháp, ý tưởng để có thể làm và tiếp tục làm để hạ nhiệt giá vé máy bay và cũng vì sự phát triển bền vững của ngành hàng không", ông Đỗ Hồng Cẩm nhấn mạnh.
Trước tình hình khó khăn, Chính phủ dự kiến trình Quốc hội phương án gia hạn trả nợ cho khoản vay 4.000 tỷ đồng của Vietnam Airlines theo Nghị quyết số 135 năm 2020 để hỗ trợ hãng hàng không này vượt qua giai đoạn khó khăn. Đây là khoản vay tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước với các tổ chức tín dụng để cho Vietnam Airlines vay.