Mặt Trăng có thể sớm trở thành vùng xây dựng ngoài hành tinh đầu tiên của con người, với các kế hoạch xây khu định cư vĩnh viễn, hệ thống tàu lơ lửng và lò phản ứng hạt nhân tiên tiến.
Ban ngày trên Mặt Trăng dài tương đương hai tuần trên Trái Đất và ban đêm lạnh cóng cũng dài không kém. Đêm tối lạnh lẽo kéo dài này là thảm họa đối với tàu đổ bộ Mặt Trăng phụ thuộc vào ánh sáng Mặt Trời để sản xuất năng lượng, thậm chí trở thành mối đe dọa lớn đối với các nhà thám hiểm trong vài thập kỷ tới.
Tạp chí LiveScience ngày 8/8 đưa tin, để ứng phó với mối lo này, công ty công nghệ vũ trụ Honeybee Robotics (thuộc công ty Blue Origin của Jeff Bezos) đề xuất giải pháp xây dựng cột đèn đường khổng lồ trên Mặt Trăng có thể đóng vai trò như pin năng lượng mặt trời.
Dự án mang tên Lunar Utility Navigation with Advanced Remote Sensing and Autonomous Beaming for Energy Redistribution hay LUNARSABER là một trong số vài dự án được cấp kinh phí bởi Cơ quan Chỉ đạo các Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến (DARPA) nhằm khởi động kỷ nguyên khám phá Mặt Trăng tiếp theo.
Theo nhà nghiên cứu chính của dự án là Vishnu Sanigepalli, mỗi đèn LUNARSABER sẽ cao hơn đèn đường thông thường và hơn cả tượng Nữ thần Tự do ở New York. Những cột đèn đồ sộ này được thiết kế để lưu trữ năng lượng mặt trời vào ban ngày trên Mặt Trăng. Khi bước vào ban đêm, cột đèn sẽ thắp sáng khu vực xung quanh với bóng đèn pha.
Độ cao của đèn rất quan trọng, không chỉ để chiếu sáng vành miệng hố Mặt Trăng rộng lớn mà còn nâng một tấn thiết bị khoa học như camera và công cụ liên lạc lên vị trí tốt hơn.
Phần trụ của mỗi cột đèn có thể trang bị bộ đổi nguồn để sạc robot tự hành hoặc cơ sở hạ tầng khác gần đó. Nếu vài cột đèn LUNARSABER có thể triển khai ở những khu vực khác nhau trên bề mặt Mặt Trăng, mạng lưới chiếu sáng này có thể đóng vai trò như lưới điện đầu tiên tại đây, theo Sanigepalli.
Sẽ có thách thức khi muốn triển khai các cấu trúc lớn như thế này trên Mặt Trăng. Để giải quyết vấn đề, kỹ sư của Honeybee thiết kế một hệ thống tự động giúp mỗi cột đèn LUNARSABER tự nhô lên hiệu quả từ phần trụ của chính nó, bằng cách trải những dải kim loại cuộn tròn thành ống hình trụ cao. Điều này có nghĩa tàu vũ trụ chỉ cần vận chuyển trụ của thiết bị lên Mặt Trăng.
Dự án vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu, nhưng đây là một trong hơn chục sáng kiến mà DARPA lựa chọn cho Nghiên cứu khả năng kiến trúc Mặt Trăng 10 năm (LunA-10) vào năm ngoái.