Tin tứcNgành lúa gạo Việt Nam đã kết thúc năm 2023 trong sự rực rỡ với nhiều kỷ lục mới và sự kiện quan trọng, đánh dấu bước tiến vững chắc trên bản đồ thương mại quốc tế. Năm 2023, ngành này đã ghi nhận kỷ lục về sản lượng, khối lượng xuất khẩu và giá trị kim ngạch, mở ra một cơ hội lớn cho nền kinh tế quốc gia.
Nhận định của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp cho biết, thời gian tới thị trường gạo trong nước và quốc tế sẽ tiếp tục sôi động, mặt bằng giá gạo xuất khẩu vẫn ở mức cao khi thế giới gia tăng nhập khẩu gạo. Đây là cơ hội rất lớn cho ngành lúa gạo Việt Nam.
Những kỷ lục lịch sử mới của lúa gạo Việt Nam
Một trong những điểm sáng đáng tự hào là việc xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt mức kỷ lục, với 8,2 triệu tấn và 4,78 tỷ USD, tăng 15,4% và 36,6% so với năm trước. Philippines vẫn là thị trường lớn nhất, chiếm khoảng 35% thị phần gạo Việt Nam xuất khẩu. Xếp sau là Indonesia, Trung Quốc và các quốc gia châu Phi.
Đáng chú ý, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã vượt qua các đối thủ để dẫn đầu thế giới, tăng đột biến trong năm 2023. Với các mặt hàng như gạo 5% và 25% tấm, giá của Việt Nam cao hơn đáng kể so với Thái Lan và Pakistan, củng cố vị thế chất lượng và uy tín của gạo Việt trên thị trường quốc tế.
Trong tháng 11/2023, giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam đạt mức 653 USD/tấn, cao hơn gần 93 USD so với mặt hàng cùng loại của Thái Lan (với giá 560 USD/tấn), cao hơn Pakistan là 90 USD/tấn (với giá 563 USD/tấn). Với mặt hàng gạo 25% tấm, gạo Việt Nam bán được giá 638 USD/tấn, cao hơn 118 USD/tấn so với sản phẩm cùng loại của Thái Lan (520 USD/tấn); cao hơn Pakistan 150 USD/tấn (488 USD/tấn).
Sản lượng gạo thu hoạch cũng lập kỷ lục mới, vượt qua 8 triệu tấn. Một trong những điểm nổi bật là tỷ trọng các giống lúa thơm, lúa đặc sản hiện chiếm phần lớn.
Gạo Việt Nam được vinh danh là gạo ngon nhất thế giới tại Hội nghị lúa gạo quốc tế 2023 tổ chức tại Cebu - Philippines từ ngày 28 đến 30/11/2023.
Lần đầu tiên Festival quốc tế ngành hàng lúa gạo Việt Nam được tổ chức tại Hậu Giang từ ngày 11-14/12/2023 trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới trở thành quốc gia tiên phong trong sản xuất lúa chất lượng, giảm phát thải, phát triển theo hướng xanh và bền vững gắn với Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030”.
Việc thành lập Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) là một bước quan trọng, đánh dấu sự hội tụ của các thành phần trong ngành, hứa hẹn một tương lai phát triển mạnh mẽ cho ngành lúa gạo Việt Nam. Đây cũng là cơ hội để ngành này thể hiện sức mạnh và khả năng cạnh tranh trong môi trường thị trường ngày càng sôi động.
Phát biểu tại Đại hội thành lập Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan khẳng định: hạt gạo Việt Nam trở thành thương hiệu trên thương trường quốc tế như hiện nay nhờ công sức của tất cả các thành phần trong chuỗi ngành hàng lúa gạo. Ngành lúa gạo truyền đi thông điệp chúng ta có nhiều hiệp hội cùng hoạt động, nhưng không hiệp hội nào phủ định hiệp hội nào mà cùng ngồi lại với nhau, hội tụ những điểm chung, phát huy những điểm riêng là thế mạnh để làm tốt hơn...
Hướng tới, thị trường gạo trong và ngoài nước vẫn được dự báo sẽ tiếp tục phát triển sôi động, với mức giá xuất khẩu duy trì ở mức cao. Điều này mở ra những cơ hội mới cho ngành lúa gạo Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh quốc gia đang hướng tới một nền nông nghiệp bền vững và tiên tiến. Việc VIETRISA được thành lập và hoạt động tích cực chắc chắn sẽ là một "điểm tựa" quan trọng, giúp ngành lúa gạo ngày càng củng cố vị thế và uy tín trên thị trường quốc tế.
Năm 2024, Xuất khẩu gạo Việt Nam có nhiều triển vọng
Tiềm năng xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm 2024 với nhiều triển vọng hứa hẹn, hàng loạt thị trường quan trọng đã công bố kế hoạch nhập khẩu gạo từ Việt Nam. Đặc biệt, một doanh nghiệp Việt đã chiến thắng nhiều hợp đồng xuất khẩu lớn.
Hàn Quốc dự kiến tổ chức 9 phiên mở thầu để nhập khẩu gạo từ các quốc gia khác nhau, và Việt Nam được dành cơ hội xuất khẩu lên đến 55.112 tấn. Việc thông báo sớm này từ Hàn Quốc sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam chuẩn bị tốt hơn, mở ra cơ hội để tiếp tục thúc đẩy gạo chất lượng cao vào thị trường này.
Philippines cũng đang chuẩn bị nhập khẩu gạo trong năm 2024, với dự kiến số lượng lớn nhất từ trước đến nay, ước tính là 3,8 triệu tấn, và gạo Việt chiếm hơn 80% tổng lượng nhập khẩu. Công ty TNHH Việt Hưng đã ghi nhận một lượng đơn hàng đáng kể từ các đối tác Philippines ngay từ đầu năm. Đặc biệt, Việt Nam vừa được công nhận là một trong 5 doanh nghiệp trúng thầu cung cấp 500.000 tấn gạo cho Indonesia.
Với việc nhiều doanh nghiệp Việt Nam liên tục trúng thầu lớn từ đầu năm, hiệp hội Lương thực Việt Nam tin rằng đây là dấu hiệu tích cực cho mùa thu hoạch vụ Đông Xuân. Dự kiến, Indonesia sẽ nhập khẩu khoảng 3 triệu tấn gạo, mở ra cơ hội lớn hơn cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam trong năm nay. Đồng thời, giá gạo Việt vẫn duy trì ở mức cao là 642 USD/tấn, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu.