Top 15 truyện cổ tích ngắn ẩn chứa bài học sâu sắc

Những câu chuyện cổ tích như một mảnh ghép không thể thiếu trong chặng đường trưởng thành của mỗi đứa trẻ. Mỗi một câu chuyện đều là nguồn dinh dưỡng tinh thần quý báu, giúp cho tuổi thơ trở nên phong phú hơn bao giờ hết. Và dưới đây, xin được chia sẻ cùng bạn 15 truyện cổ tích ngắn Việt Nam hay và ý nghĩa để các bậc phụ huynh có thể dễ dàng tìm cho các bé những tác phẩm thú vị.

Mai An Tiêm – truyện cổ tích dưa hấu

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Mai An Tiêm là con trai nuôi của vua Hùng thứ mười bảy, chàng được biết đến là người sở hữu sự nhanh nhẹn, thông minh và chăm chỉ. Tuy nhiên, vì chàng cho rằng "của biếu là của lo, của cho là của nợ", khiến vua tức giận và lưu vong gia đình An Tiêm ra một hòn đảo hoang.

Sống trên đảo, Mai An Tiêm không ngừng tìm cách để cải thiện cuộc sống của mình và gia đình. Chàng trồng được loại quả lạ có vỏ xanh và bên trong màu đỏ mọng, ngọt ngào. Sau đó, chàng sử dụng loại quả này để đổi lấy gạo và muối từ các thuyền buôn.

Khi vua nghe về thành tựu của Mai An Tiêm, ông rất ngạc nhiên và khâm phục. Vua đã sai người đến đảo hoang để đón Mai An Tiêm và gia đình trở về cung điện. Sau khi trở về, Mai An Tiêm chia sẻ hạt giống của loại quả đặc biệt này cho nhân dân, và đó chính là loại dưa hấu mà chúng ta thường thấy, ăn ngày nay.

Sự tích Bánh chưng bánh dày

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Trong thời vua Hùng thứ sáu, khi về già, nhà vua quyết định truyền ngôi cho một trong những đứa con trai của mình. Để chọn được người xứng đáng, nhà vua ra lệnh rằng ai có thể dâng lễ vật cúng vừa lòng sẽ được chọn làm người kế vị.

Các hoàng tử ngay lập tức ra ngoài tìm kiếm các vật phẩm quý hiếm từ rừng và biển. Nhưng duy nhất chỉ có Lang Liêu - người con thứ mười tám, không biết phải làm gì. Vì từ nhỏ anh chỉ biết làm ruộng nên không có kinh nghiệm về việc tìm kiếm vật phẩm quý.
Một đêm, Lang Liêu mơ thấy một vị thần hiện ra và mách bảo anh nên làm bánh từ gạo nếp, đậu xanh và thịt lợn. Bánh tròn tượng trưng cho trời và bánh vuông tượng trưng cho đất.

Khi ngày dâng lễ đến, chỉ có bánh của Lang Liêu thực hiện đúng theo yêu cầu vua cha. Từ đó, Lang Liêu được chọn làm người kế vị và việc làm bánh chưng, bánh tét trở thành một truyền thống quan trọng trong văn hóa lễ, tết của người Việt.

Truyện cổ tích ngắn Việt Nam: Dã Tràng

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Dã Tràng kể về chàng trai tốt bụng đã cứu mạng một con rắn đực, và nhận được viên ngọc quý như phần thưởng vì hành động tốt đẹp này. Viên ngọc này cho phép chàng trai hiểu được tiếng kêu của các loài động vật.

Tuy nhiên sau khi biết về viên ngọc, người đời ghen ghét đã khiến chàng trai gặp oan ức. Một điều may mắn đã diễn ra là viên ngọc có khả năng giúp anh tránh khỏi án tử hình. Sau khi thoát khỏi một phen nguy hiểm, chàng trai lại cứu được một cặp ngỗng và chúng tặng thêm cho chàng một viên ngọc quý khác.

Quá tức giận với sự phản bội từ người vợ, chàng trai quyết định lấp biển bằng cát. Tuy nhiên, do làm việc quá kiệt sức nên chàng trai đã qua đời, trở thành một con dã tràng, công việc hàng ngày của nó là kéo cát lấp biển đông.

Quả Bầu Tiên

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Câu chuyện "Quả Bầu Tiên" xoay quanh về cậu bé nhà nghèo nhưng rất tốt bụng và yêu thương động vật. Một ngày nọ, cậu bé giúp đỡ một chú én bị gãy cánh và được chim báo đáp bằng một hạt bầu.

Cậu bé chăm chỉ tưới nước cho hạt bầu mỗi ngày, và nhanh chóng phát triển thành một dây cây lớn. Tuy nhiên, dù cây cho ra rất nhiều hoa và quả, nhưng mỗi quả chỉ có một viên, nhưng chúng càng ngày càng lớn.

Khi cậu bé thu hoạch, quả bầu được mở ra, bên trong là toàn vàng bạc và châu báu. Tin tức này lan rộng và tên địa chủ cũng muốn có được quả bầu thần kỳ này. Nhưng khi hắn cố gắng làm theo, hắn chỉ thu được rắn rết và cuối cùng bị cắn chết bởi những con rắn bên trong quả bầu.

Truyện cổ tích ngắn: Bảy điều ước

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Bảy điều ước là truyện cổ tích ngắn kể về hai anh em mồ côi cha mẹ từ khi còn nhỏ. Người em là người hiền lành, chăm chỉ, trong khi người anh thì luôn làm biếng, ham chơi và thích rượu chè, cờ bạc.

Vào một ngày kia, người em vô tình cứu một cô tiên và được tặng bảy điều ước. Do tính tình hòa nhã và tốt bụng, người em đã dành bốn điều ước cho người anh và chỉ giữ lại một điều ước với bản thân.

Do tính tham lam, người anh đã sử dụng những điều ước của mình một cách không có trách nhiệm và phải trả giá bằng cái chết. Sau cùng, người em đã phải hy sinh một điều ước của mình để cứu sống người anh. Qua biến cố trên, người anh nhận ra lỗi lầm của mình và thay đổi tâm tính. Cả hai anh em cùng nhau cố gắng làm ăn và có sống hạnh phúc cùng nhau suốt đời.

Ông Công Ông Táo

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Câu chuyện kể về hai vợ chồng Trọng Cao và Thị Nhi đang có cuộc sống hạnh phúc và mặn nồng. Một ngày, trong cơn nóng giận và say rượu, Trọng Cao đã làm Thị Nhi tổn thương và uất ức, khiến cô buộc phải rời đi.

Trên đường lang thang, Thị Nhi gặp Phạm Lang, hai người tình cờ quen biết và quyết định kết duyên. Trong khi đó, Trọng Cao sau khi tỉnh rượu và hối hận, đã rời quê đi tìm vợ.

Do đói khổ, Trọng Cao đã đi xin ăn và tình cờ gặp lại Thị Nhi. Lo sợ chồng quay về, Thị Nhi đã bảo Trọng Cao nấp trong đống rơm ngoài vườn. Lúc đó, Phạm Lang quay về và đốt rơm để lấy tro đi bón ruộng.

Trọng Cao, để bảo vệ sự trong sạch cho Thị Nhi, đã không dám chui ra. Thị Nhi, thấy vậy, đã nhảy vào đống rơm để chết cùng. Phạm Lang thấy điều này, liền nhảy vào cứu vợ và cũng bị lửa thiêu chết.

Ngọc Hoàng thấy xót thương cho họ, đã phong cả ba người thành Táo Quân, trông coi bếp núc, đất đai, chợ búa và lên trời bẩm báo. Đó là sự kết thúc bi thương của câu chuyện.

Truyện cổ tích Việt Nam ngắn nhất: Sự tích cây vú sữa

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Trong gia đình nọ, có một cậu bé được mẹ yêu thương nuôi chiều, nhưng cậu lại rất ham chơi và không nghe lời. Một lần khi bị mẹ mắng, cậu bé tức giận rời nhà đi khắp nơi mà không chịu quay về.

Vì quá nhớ con, người mẹ đã gục xuống và biến thành một cây bên cạnh góc nhà. Khi cậu bé quay trở về nhà và không thấy mẹ, cậu đã rất buồn và khóc nức nở. Cậu bé ôm gốc cây và khóc, điều bất ngờ đã xảy ra là từ trên cây rơi xuống một loại quả.

Quả có vỏ bên ngoài chát nhưng bên trong lại ngọt ngào như sữa mẹ. Từ đó, cây đó được gọi là cây "vú sữa" và trở thành biểu tượng của tình mẹ hiền trong lòng nhân gian.

Sự tích trầu cau

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Tân và Lang là hai anh em và cùng sống trong một ngôi làng yên bình. Hai người giống nhau như hai giọt nước và luôn yêu thương và chăm sóc lẫn nhau.

Mối quan hệ giữa hai anh em bắt đầu rạn nứt từ khi Tân là người anh cưới vợ. Một ngày, khi họ trở về nhà muộn, người em Lang về trước và bị chị dâu nhầm lẫn là anh trai. Sự hiểu lầm này làm cho mối quan hệ giữa hai anh em trở nên căng thẳng hơn.

Ôm sự tức giận và đau đớn, Tân càng trở nên lạnh lùng hơn với Lang. Người em cảm nhận được anh mình không vui đã buồn bã, rời khỏi nhà đi xa. Khi ngồi bên bờ sông, Lang khóc và sau đó biến thành một tảng đá.

Tân lo lắng cho Lang nên quyết định đi tìm nhưng không thấy. Anh tựa bên tảng đá và biến thành một cây cau. Người vợ của Tân cũng đi tìm chồng và ngồi bên gốc cây cau, khóc lóc. Cuối cùng, nàng biến thành dây trầu quấn quanh thân cây cau. Sự tích đó được lưu truyền đến ngày nay và mỗi khi nhắc đến cây cau, người ta sẽ nghĩ đến biểu tượng của tình anh em và tình yêu trắc trở.

Sự tích bông hoa cúc trắng

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Sự tích bông hoa cúc trắng là câu chuyện kể về một gia đình nghèo đang sống hạnh phúc bên nhau. Nhưng vào một ngày, người mẹ trong gia đình mắc phải một căn bệnh nghiêm trọng. Cô con gái yêu quý mẹ và tìm mọi cách để chữa trị cho bệnh của bà.

Vì gia đình nghèo không có đủ tiền để trị bệnh, cô con gái buồn bã và khóc lóc không ngớt. Một ông lão tốt bụng cảm thấy thương xót cho hoàn cảnh của cô con gái, nên đã hướng dẫn cô đi tìm một bông hoa cúc trắng duy nhất trên cây cổ thụ. Ông nói rằng số cánh hoa trên bông cúc sẽ chỉ ra số ngày còn lại của mẹ cô.

Cô gái phải vượt qua nhiều khó khăn và gian khổ để tìm kiếm bông hoa. Khi đến nơi, cô chỉ tìm thấy bốn cánh hoa trên bông cúc. Dù thất vọng nhưng cô vẫn hy vọng và xé nhỏ từng cánh hoa ra để sử dụng, mặc cho sự hối tiếc không thể đếm được số lượng cánh hoa còn lại.

Dê đen và dê trắng

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Trong một khu rừng xanh ngát, có hai chú Dê, một con Trắng và một con Đen, sống cùng nhau. Hai chú dê thường đi tìm thức ăn và nước uống trong rừng. Một hôm, khi chú Dê Trắng đang một mình trong rừng, chúng gặp phải Chó Sói đáng sợ. Dê Trắng run rẩy và không dám chống cự. Chó Sói ác đã dễ dàng ăn thịt chú Dê Trắng.

Nhưng Dê Đen không giống như vậy. Khi Dê Đen bắt gặp Chó Sói, chú không sợ hãi. Thay vào đó, Dê Đen thông minh và dũng cảm. Khi Chó Sói hỏi Dê Đen, chú bèn đáp lại một cách can đảm và sáng suốt. Chó Sói hỏi Dê Đen rằng chú đang đi đâu, Dê Đen nhìn Chó Sói thẳng vào mắt và nói rằng chú đang tìm kẻ nào thích gây rối. Câu trả lời này khiến Chó Sói bất ngờ và lo sợ. Dê Đen tiếp tục đối mặt với Chó Sói và trả lời những câu hỏi khác của nó một cách dũng cảm.

Cuối cùng, Chó Sói hỏi về trái tim của Dê Đen. Dê Đen không sợ hãi và đáp lại rằng trái tim đã bảo nó cắm đôi sừng vào đầu Chó Sói và kêu nó tiến lại gần. Chó Sói lập tức chạy trốn vào rừng và không bao giờ xuất hiện lại trong khu rừng đó. Từ đó, Dê Đen đã chứng tỏ sự thông minh và dũng cảm của mình, và khu rừng lại trở nên yên bình một lần nữa.

Câu chuyện cổ tích ngắn: Cóc kiện trời

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Khi hạn hán kéo dài ba năm, đất đai khô cằn, động vật và cây cỏ trở nên héo hon, một chú Cóc quyết định lên kiện Trời về tình trạng khô cằn này.

Trên hành trình, Cóc gặp gỡ nhiều đồng loại và các loài động vật khác. Họ đều đồng lòng đi cùng Cóc để kiện Trời về việc thiếu hụt mưa. Mỗi bước đi, họ cảm thấy lòng tin và quyết tâm.

Khi đến gặp Ngọc Hoàng, Cóc không ngần ngại kể lể về sự khốn khó của đất đai và sinh vật. Cóc đánh trống kêu oan, làm cho Ngọc Hoàng tức giận và sai thần binh đến đối phó với chú.

Tuy nhiên, sau nhiều cuộc tranh luận và thỏa hiệp, cuối cùng Ngọc Hoàng cũng phải nhận thức và hiểu được tình hình. Ông thả mưa xuống hạ giới, mang lại sự sống và hy vọng cho mọi sinh vật trên đất đai.

Từ đó, mỗi khi Cóc gặp khó khăn, chỉ cần nghiến răng, trời sẽ đổ mưa, đem lại sự sống cho đất đai và tạo điều kiện thuận lợi cho mọi sinh vật. Câu chuyện về Cóc kiện Trời trở thành một câu chuyện cổ tích được kể lại hàng đêm trong khu rừng, nhắc nhở về sự quyết đoán và lòng dũng cảm.

Truyền thuyết thành Cổ Loa

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Vua An Dương Vương xây thành Cổ Loa để bảo vệ đất nước, nhưng thành luôn đổ. Nhờ sự giúp đỡ của Rùa Vàng, gọi là "Sứ Thanh Giang", thành cuối cùng cũng được hoàn thành.

Rùa Vàng cung cấp cho Vua An Dương Vương một chiếc nỏ thần để bảo vệ thành, khiến mọi cuộc tấn công của Triệu Đà đều thất bại. Triệu Đà quyết định cầu hôn công chúa Mị Châu cho con trai mình, Trọng Thủy.

Mị Châu tiết lộ bí mật về nỏ thần cho Trọng Thủy, nhưng nỏ đã bị đánh đổi. Trước khi rời đi, Triệu Đà cảnh báo Mị Châu nếu chiến tranh xảy ra, cô phải tìm anh bằng cách nào đó. Mị Châu hướng dẫn rằng hãy đi theo vết lông ngỗng.

Khi nỏ thần không còn hiệu lực, An Dương Vương mất nước và chạy trốn với Mị Châu về phương Nam. Rùa Thần xuất hiện và cảnh báo về kẻ thù ở phía nhà của họ. An Dương Vương giết chết Mị Châu, nhưng nhà Vua được Rùa Thần đưa xuống biển.
Trọng Thủy đi theo vết lông ngỗng, tìm thấy xác của Mị Châu và mang về an táng ở thành Cổ Loa. Sau đó, anh ta cũng lao xuống giếng và tự sát.

Cây bút thần

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Mã Lương - một cậu bé mồ côi, mong ước có một cây bút để vẽ. Thần tiên đã ban cho cậu cây bút thần, mỗi gạch nét của cậu đều trở thành hiện thực. Tình cờ là địa chủ tham lam đã phát hiện ra bí mật này và bắt Mã Lương vẽ theo ý mình, nhưng cậu kiên quyết từ chối.

Vì không tuân thủ ý định của địa chủ, Mã Lương bị trừng phạt và bị trục xuất khỏi làng. Nhưng khi cậu bị bắt và ép buộc vẽ theo ý nhà Vua, Mã Lương đã dùng tài năng của mình để phản kháng.

Dù bị giam cầm, Mã Lương vẫn không chịu làm theo ý muốn của nhà Vua. Khi nhà Vua cướp bút thần và vẽ không thành, Mã Lương đã giả vờ đồng ý và vẽ biển, sóng để trừng trị tên Vua tham lam.

Sau khi vượt qua mọi thử thách, Mã Lương đã trở về với dân làng và dùng tài năng của mình để giúp đỡ những người nghèo khổ trong làng, để lại dấu ấn của mình trong lòng mọi người.

Truyện cổ tích dân gian ngắn: Anh học trò và 3 con quỷ

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Trong một ngôi nhà tại làng quê xa xôi, có một cô gái xinh đẹp sống một mình. Ba con quỷ tà ác đã ẩn mình trong then cửa buồng của cô và gây nhiều tai hại cho cả gia đình. Họ đã hút mất hồn của cô gái và hại cả nhà cô.

May mắn thay, một anh học trò tài trí đã xuất hiện và biết đến vụ việc này. Anh đã dùng trí tuệ của mình để làm cho ba con quỷ sợ hãi và van xin tha mạng. Nhưng để đổi lấy sự tha thứ, ba con quỷ đã đưa cho anh học trò ba vật thần kỳ: mặt trời, mặt trăng và con ngựa.

Có được ba vật này, anh chàng học trò đã kịp đến kinh thi và sau đó đỗ đạt Trạng Nguyên lên làm quan. Anh đã dùng ba món vật này để trừ yêu ma quỷ quái và đem lại cuộc sống bình an cho dân làng. Cuộc phiêu lưu của anh là một biểu hiện rõ ràng về sức mạnh của tri thức và lòng dũng cảm.

Mụ phù thủy và bầy trẻ con

• Tác giả: Dân gian sáng tác.
• Tình trạng: Hoàn thành.

Mụ phù thủy và bầy trẻ con là bộ truyện cổ tích ngắn lấy bối cảnh trong khu rừng xa xôi, nơi này có bà già tàn ác sống một mình và thường xuyên ăn thịt người. Một ngày nọ, một nhóm trẻ con vô tình lạc vào lãnh địa của bà. Ngay lập tức, bà phát hiện và đuổi theo để bắt những đứa trẻ.

Nhóm trẻ nhanh chóng chạy trốn và leo lên những cây cao. Không biết cách leo cây, bà phù thủy phải đứng dưới chờ đợi. Tuy nhiên, những đứa trẻ này thông minh và đã dùng mưu kế để lừa bà phù thủy và bắt bà ta lại. Nhưng cuối cùng, bà phù thủy vẫn thoát khỏi sự trói buộc của chúng.

Bà tiếp tục đuổi bắt nhóm trẻ và họ đã bị bắt. Nhưng may mắn, một cậu bé đã thoát khỏi vòng vây bên ngoài. Với trí thông minh và sự nhanh nhẹn, cậu bé giải thoát cho bạn bè và dùng mưu kế để đánh bại bà phù thủy độc ác, cuối cùng khiến cho bà bị dòng nước cuốn đi và kết thúc cuộc phiêu lưu đầy mạo hiểm này.

Trên đây đã tập hợp những truyện cổ tích ngắn Việt Nam xuất sắc nhất. Hi vọng rằng qua những câu chuyện cổ tích này, các bé sẽ được nuôi dưỡng tâm hồn, từ đó rút ra những bài học quý báu và ý nghĩa trong cuộc sống, cùng với sự hỗ trợ và hướng dẫn từ bố mẹ yêu thương.