Ba bài học quí từ kết quả chống lạm phát
(VOH) - Năm 2008 vừa qua là một năm đầy khó khăn. Nhưng vượt qua những khó khăn đó, chúng ta đã gặt hái được nhiều hoa thơm trái ngọt. Và cũng từ những thành quả đáng phấn khởi ấy, chúng ta đã có được những bài học quí để vận dụng vào năm 2009, một năm mà đã dự báo còn nhiều khó khăn gấp bội do tác động của khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Bước vào năm 2008 vừa qua, ngay từ những tháng đầu năm, chỉ số giá tiêu dùng liên tục tăng và tăng với tốc độ phi mã mà đã có dự báo khó có thể dừng ở mức 30% cho cả năm 2008. Nhưng chúng ta đã chế ngự được con ngựa bất kham này. Cả năm, chỉ số lạm phát chưa đến 20%. Kết quả này có được là do chúng ta đã kịp thời nhìn thẳng vào sự thật, vạch ra những yếu kém trong điều hành và đồng thời đề ra 8 nhóm giải pháp với mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội. Bằng sự kiên quyết trong điều hành, chúng ta chủ trương thắt chặt chính sách tiền tệ mà ở vào thời điểm đó đã có không ít ý kiến cho rằng đó là giải pháp quá sốc, sẽ gây khó khăn cho hoạt động ngân hàng, dễ dẫn đến khủng hoảng hệ thống. Nhưng sự mạnh tay trong tăng dự trữ bắt buộc, nâng lãi suất cơ bản và linh hoạt trong điều chỉnh chính sách ngoại hối, đồng thời nhanh chóng xử lý và tăng cường tính thanh khoản của ngân hàng nên đã bảo đảm an toàn cho hệ thống ngân hàng, không gây khủng hoảng như một số ý kiến đã từng lo ngại.
Chính qua chính sách thắt chặt tiền tệ mà hệ thống ngân hàng cũng bộc bộ những yếu kém để từ đó có sự điều chỉnh kịp thời trong quản trị điều hành, để ngân hàng tự vượt qua khó khăn để phát triển. Cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ, chúng ta cùng chủ trương thắt chặt chi tiêu, đặc biệt là chi tiêu công. Trong khi đầu tư toàn xã hội khoảng 500.000 tỉ đồng thì khu vực nhà nước đã chiếm gần 50%. Với chủ trương giảm chi 10% thì đã góp phần rất lớn trong chi ngân sách, nghĩa là vào khoảng 25.000 tỉ đồng. Với chi thường xuyên đã giảm 10% còn với các dự án chưa thật sự cấp thiết và không thể đưa vào sử dùng trong năm 2008 thì kiên quyết tạm dừng. Đây là sự quyết tâm của Chính phủ và các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Kết quả trên 23.000 tỉ đồng do giảm đầu tư của các dự án đã được thực thi. Đành rằng, sự giảm đầu từ này đã tác động đến tốc độ tăng trưởng chung nhưng chúng ta đã chấp nhận để lấy kiềm chế lạm phát là ưu tiên số 1 và để ổn định kinh tế vĩ mô.
Bằng các giải pháp đồng bộ và tập trung nên đã được sự đồng thuận của toàn xã hội. Chúng ta cón nhớ, trong năm vừa qua, khi giá xăng dầu trên thế giới có lúc lên đến đỉnh điểm, 147 USD/thùng, nhưng để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, giá xăng dầu trong nước không thể tăng với mức tương ứng. Nhà nước đã kêu gọi sự chia sẻ của người dân và toàn xã hội một mặt, nhà nước bù lỗ cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, mặt khác người tiêu dùng và toàn xã hội chấp nhận điều chỉnh giá xăng dầu lên 19.000đ/lít. Song song đó, nhà nước cũng kêu gọi mọi doanh nghiệp, người tiêu dùng thật sự tiết kiệm, giảm chi tiêu để cùng chia sẻ trách nhiệm với nhà nước. Sự đồng thuận của toàn xã hội đã đem lại những kết quả đáng khích lệ.
Chúng ta đã có chủ trương, chính sách đúng và giải pháp cụ thể nhưng nhờ được sự thống nhất cao và huy động được toàn bộ guồng máy vào thực hiện, từ các bộ, ngành trung ương đến các địa phương, các doanh nghiệp, đến người dân nên chúng ta đã đạt được mục tiêu đề ra là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội. Năm 2008 qua đi là sự tiếp tục khẳng định sự vượt khó đi lên của kinh tế nước nhà. Tuy tốc độ tăng trưởng chỉ 6,23%, thấp hơn các năm trước nhưng nếu nhìn vào những khó khăn của năm qua mới thấy con số này thật ý ngĩa. Tuy vậy, dù đã vượt qua khó khăn của năm 2008, năm qua đã thu được những kết quả đáng mừng nhưng bước sang năm 2009 này, khó khăn thách thức sẽ còn tăng gấp bội. Chính phủ đã dự báo được những khó khăn thách thức này và đề ra 5 nhóm giải pháp đồng bộ. Với những kết quả vượt khó và bài học thu được từ điều hành kinh tế năm qua, hi vọng sang năm 2009 này, chúng ta sẽ ngăn chặn được suy giảm kinh tế, tiếp tục gặt hái được những thành công và đạt chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra.
Nguyễn Khánh
